S2. E7. Culinaire reis door 12 provincies - Friesland

Luister naar de podcast 'Culinaire reis door 12 provincies - Friesland'.

Hallo allemaal. Ik ben Kathelijn, Your Dutch Coach. Leuk dat je luistert. Door naar mijn podcast te luisteren, vergroot je op een leuke en gemakkelijke manier je Nederlandse spreekvaardigheid en je Nederlandse luistervaardigheid. De transcripties van mijn podcastafleveringen staan op mijn website yourdutchcoach.com.

Introductie

Nederland heeft twaalf provincies. In dit tweede seizoen van de podcast 'YourDutchCoach' neem ik je mee op reis door deze provincies. Het wordt niet zomaar een reis: we maken een culinaire reis door Nederland. Je ontdekt wat voor lekkers de Nederlandse provincies jou te bieden hebben. Ook neem ik in iedere aflevering een klein stukje van de Nederlandse geschiedenis mee. Leuk extraatje: ik zal bij iedere podcastaflevering op mijn Instagrampagina het recept posten van mijn favoriete gerecht uit de aflevering.

In deze aflevering gaan we op reis naar de provincie Friesland. De hoofdstad van Friesland is Leeuwarden. Friesland ligt, net als Groningen, in het noorden van Nederland. Het ligt ten westen van Groningen. In tegenstelling tot Groningen, heeft de provincie Friesland geen universiteit. Friesland is een bijzondere provincie, omdat deze provincie officieel tweetalig is. Na het Nederlands is het Fries namelijk de tweede officiële taal van de provincie. Dit betekent dat inwoners van Friesland het recht hebben om bijvoorbeeld in de rechtszaal of in contact met de gemeente het Fries te gebruiken. De rest van Nederland is niet officieel tweetalig, maar het Fries wordt wel door de Nederlandse wet erkend. De derde taal die de Nederlandse wet erkend, is de Nederlandse Gebarentaal.

Friesland heeft een rijke en unieke geschiedenis die teruggaat tot de prehistorie. De vroegste bewoners, de Friezen, waren een Germaans volk dat zich vestigde in de kustgebieden. De Friezen leefden op terpen om zich te beschermen tegen overstromingen. Terpen zijn door mensen opgeworpen woonheuvels. Helaas zijn veel terpen vanwege hun vruchtbare terpaarde in de negentiende en twintigste eeuw afgegraven. Als je een terp wilt bezoeken, dan is het een aanrader om via een waddentour de beschermde terpdorpen Ee, Holwerd, Metslawier en Paesens/Moddergat te bezoeken.

In de vroege middeleeuwen ontwikkelde Friesland zich tot een belangrijk handelscentrum. De Friezen stonden bekend om hun scheepsbouw en zeevaarders, en dreven handel met vele Europese landen. Friesland behield een grote mate van onafhankelijkheid tijdens deze periode, ondanks pogingen van omliggende gebieden om het te veroveren.

De Friese Vrijheid, een periode van zelfbestuur en relatieve onafhankelijkheid, duurde van de 12e tot de 15e eeuw. De Friezen stonden bekend om hun democratische tradities en rechtspraak, vastgelegd in de 'Friese Vrijheidsprivilege'.

In de 16e eeuw kwam Friesland onder Habsburgs gezag en later, na de Nederlandse Opstand, werd het een van de zeven provinciën van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Tijdens deze periode bloeide de economie, vooral door landbouw en veeteelt.

In de 19e en 20e eeuw moderniseerde Friesland zich verder, hoewel het zijn unieke cultuur en taal behield. Tegenwoordig is Friesland bekend om zijn watersport, Elfsteden schaatsroute, en als een regio met een sterke identiteit en trots op zijn geschiedenis en tradities.

De Friese Waddeneilanden, bestaande uit Terschelling, Vlieland, Ameland en Schiermonnikoog, zijn een unieke archipel in de Waddenzee. Ze staan bekend om hun uitgestrekte stranden, prachtige duinen en rijke natuur. Deze eilanden zijn populaire toeristische bestemmingen en bieden een mix van rust, recreatie en cultuur. 

Het is zeer de moeite waard om Friesland eens te bezoeken. Laten we daarom ook eens kijken wat de provincie Friesland voor culinairs te bieden heeft.

Na de informatie over de Friese keuken zal ik je enkele vragen stellen. Beantwoord de vragen spontaan. Denk dus niet te lang na. Je krijgt voldoende tijd om antwoord te geven. Als je het moeilijk vindt om een compleet antwoord te geven, dan mag je ook een kort antwoord geven.

Suikerbrood (Sûkerbôle)

Suikerbrood is een zoet, wit brood gevuld met grote suikerkristallen en vaak een vleugje kaneel. Dit traditionele Friese brood wordt meestal gegeten bij speciale gelegenheden zoals verjaardagen en feestdagen. De suiker smelt tijdens het bakken, waardoor het brood een heerlijke, kleverige textuur krijgt.

Fryske dúmkes

Fryske dúmkes zijn kruidige koekjes die hun naam danken aan de duimafdruk die vroeger in elk koekje werd gedrukt voor het bakken. Ze bevatten vaak anijs, gember en nootmuskaat, wat zorgt voor een kenmerkende smaak. Deze koekjes zijn populair bij de koffie en een typisch Friese lekkernij.

Klaaiham (Friese droge worst)

Klaaiham is een traditionele Friese droge worst van varkensvlees en kruiden, die wordt gedroogd en gerookt. De worst heeft een stevige textuur en een rijke, kruidige smaak. De worst wordt vaak geserveerd als snack bij de borrel of als onderdeel van een broodmaaltijd.

Vragen over de Friese keuken

Nu ga ik je een paar vragen stellen over Friesland en zijn culinaire tradities. Neem rustig de tijd om te antwoorden.

1. Ligt Friesland in het noorden van Nederland?

Antwoord: Ja, Friesland ligt in het noorden van Nederland.

2. Mogen inwoners van Friesland Fries spreken in de rechtszaal?

Antwoord: Ja, inwoners van Friesland mogen Fries spreken in de rechtszaal.

3. Heeft Friesland een universiteit?

Antwoord: Nee, Friesland heeft geen universiteit.

4. Kwam Friesland in de 16e eeuw onder Habsburgs gezag?

Antwoord: Ja, Friesland kwam in de 16e eeuw onder Habsburgs gezag.

5. Heeft Friesland waddeneilanden?

Antwoord: Ja, Friesland heeft waddeneilanden.

6. Wat is de naam van de Friese droge worst?

Antwoord: De naam van de Friese droge worst is Klaaiham.

Dit was alweer de laatste vraag.

Voordat we afscheid van elkaar nemen, wil ik je graag attenderen op mijn Instagramaccount YourDutchCoach. Volg me op Instagram via YourDutchCoach. Alle transcripties van mijn podcastafleveringen vind je bovendien op mijn website, yourdutchcoach.com. Bedankt voor het luisteren! Tot de volgende keer!